Sevgili Okuyucular;

İlk yazımdan itibaren sizlerden gelen soru, görüş ve önerilerinizi dikkate alarak cevap verneye çalışıyorum. Bu kez yine tarafıma gelen istek üzerine 21.06.2006 tarihinde 26205 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 5520 sayılı yeni Kurumlar Vergisi Kanunu’nu ele alacağım.

Bilindiği üzere bu yıl içerisinde kamuoyunu sıkça meşgul eden ve ha çıktı, ha çıkacak denilen tamamıyla yeniden yazılmış bulunan yeni Kurumlar Vergisi Kanunu nihayet 13.06.2006 tarihinde kabul edilerek ve Sayın Cumhurbaşkanı tarafından da onaylanarak 21.06.2006 tarihinde 26205 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.

Kurumlar Vergisi; vergi reformu olarak nitelendirilerek hayatımıza 1949 yılında girmiştir. Kurumlar Vergisi özellikle dar mükellef kurumların vergilendirilmesinde önemli ölçüde yetersiz kalması nedeniyle ilk defa 1960 yılında önemli değişikliğe uğramıştır. Bu önemli değişikliğin ardından günümüze kadar gelişen ekonomik koşullara uyum sağlamak amacıyla onlarca kez değişiklik görmüş ve artık günümüzde uygulayıcılar açısından takip edilmesi güç hale gelmiştir.

Bu bağlamda Kurumlar Vergisi’nin yeniden yazılması zorunlu hale gelmiştir. Nitekim 2006 yılı içinde yazımı yeniden gerçekleşmiştir. Amaç daha geniş tabanlı, düşük oranlı, kurumlaşmayı özendiren, yaşanabilir bir vergi ortamı sağlanmasıdır.

Yeni kanunda en önemli değişiklik Kurumlar Vergisi oranında yapılmıştır. Bu oran 5520 sayılı yeni Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32.maddesinde düzenlenmiş ve 01.01.2006 tarihinden geçerli olmak üzere % 30 dan % 20’ye indirilmiştir. Ancak bu oran indirilirken Yatırım indirimi istisnası da kaldırılmıştır. Kanımızca Kurumlar Vergisi oranının indirilmesi olumlu bir gelişmedir. Ancak Yatırım indirimi istisnasının kaldırılması ekonomi için, üretim yapan, istihdam yaratan, ihracat yapan sektörlerde büyük bir kayıp olacaktır.

Eski kanunda sorunlu olan bazı müesseselerin yerine daha uygulanabilir düzenlemeler getirilmiştir. Örneğin; örtülü sermaye uygulamasında bu güne kadar başarı sağlanamamıştır. İdare ile mükellef arasında daima sorun olan bu uygulamanın yerine daha uygulanabilir bir sistem getirilmiştir.

Yeni Kurumlar Vergisi’nde bir başka önemli değişiklikte muafiyetler, istisnalar ve  beyanname verme sürelerinde olmuştur. Beyan süresi, dördüncü ayın birinci gününden başlamak üzere yirmibeşinci günü akşamına kadardır şeklinde değiştirilmiştir. (Bu süre önceki kanunda onbeşinci günü akşamına kadardı)  Yine; yeni kanunda Madde sayısı azaltılmıştır. Ancak madde sayısındaki azalma bir çok hükmün ortadan kaldırıldığı anlamına gelmez. Var olan bir çok hüküm tek bir madde haline getirilerek madde sayısı azaltılmıştır. Yeni Kanun dört kısım,  38 ana ve bir geçici maddeden oluşmuştur.  

5520 sayılı yeni Kurumlar Vergisi kanunu’nun kısımları ve konu başlıkları şöyledir.

Birinci Kısım: Mükellefiyet

1-3 Maddeler Konu ve Mükellefiyet

4-5 Maddeler Muafiyet ve İstisnalar

İkinci Kısım: Tam Mükellefiyet Esasında Verginin Tarhı ve Ödenmesi

6-13 Maddeler Matrahın Tayini

14-15 Maddeler Beyan

16.Madde Verginin Tarhı

17-20 Maddeler Tasfiye, Birleşme, Devir, Bölünme ve Hisse Değişimi

21.Madde Verginin Ödenmesi

Üçüncü Kısım: Dar Mükellefiyet Esasında Verginin Tarhı ve Ödenmesi

22-23 Maddeler Matrahın Tayini

24-25 Maddeler Beyan

26-27 Maddeler Özel Beyan

28-29 Maddeler Verginin Tarhı ve Ödenmesi

30-31 Maddeler Vergi Kesintisi ve Muhtasar Beyanname

Dördüncü Kısım: Ortak Hükümler ve Geçici Maddeler

32-36 Maddeler Ortak Hükümler

Geçici Madde 1

37.Madde Yürürlük

38.Madde Yürütme

Yeni Kurumlar Vergisi Kanunu’nda  en önemli değişikliklere baktığımızda dikkatimizi çeken maddelerden bir tanesi 7.madde yani Kontrol edilen yabancı kurum kazancı ve bir diğer madde  13.maddesi yani Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağılımı maddeleridir. Bu maddelerde yapılan düzenlemelerle uluslararası ilişkilere bağlı olarak vergilendirme rejimimizi etkileyen olumsuzlukların ortadan kaldırılması ve bu tür gelişmelerin kontrol altına alınması amaçlanmış bulunmaktadır. Şunu da belirtmek gerekir ki; transfer fiyatlandırması ile ilgili usulleri Bakanlar Kurulu belirler. Bu hüküm 01.01.2007 tarihinde yürürlüğe girecektir.

En tabi olarak Kurumlar Vergisi oranının % 20 ye inmesiyle birlikte kanunun 32.maddesinde yer aldığı üzere kurum kazancı üzerinde hesaplanan geçici vergi oranı da % 20 olarak değişmiştir.

Yeni bir yazımızda buluşmak ümidiyle esen kalın.

İRFAN ARABACI
25.06.2007